Ümid Gurbanov
Ümid Gurbanov
  • 325
  • 7 727 186
Karl Popper & Ernst Gombrich: Belirsiz Hakikat (1988)
Bilim felsefesi üzerine yaptığı çalışmalarla bilinen ve akademideki hâkim fikirleri reddederek sol görüşlerin “kapalı toplumlar” yarattığını, “tarihselciliğin” ise yanlış bir yöntem olduğunu ifade eden Karl Popper ile “sanat diye bir şey yoktur aslında, sadece sanatçılar vardır” önermesiyle başlayan ve bugün bile sanat üzerine kaleme alınmış en kapsamlı ve en çok okunan eserlerden biri olan “Sanatın Öyküsü” adlı kitabın yazarı Ernst Gombrich 1988’de bir araya gelerek yaklaşık 25 dakikalık bir sohbet gerçekleştirmişler.
Gombrich’in deyimiyle ikisi de bir anlamda tarihçi olan bu iki isim, bilhassa toplum ve tarih üzerine görüşlerini açıklayarak, genel itibariyle Popper’ın “durum mantığı” ilkesi çerçevesinde demokrasi, ustalık, tarihin inşası ve geleceğin tahayyülü hakkında birçok konuyu konuşarak yer yer oldukça çarpıcı ifadelere yer veriyorlar.
Popper’ın birçok görüşünü halihazırda bilmemize rağmen, Gombrich’in de çoğu mesele üzerinde Popper ile aynı fikirde olduğunu, hatta bazen Popper’dan daha kesin çizgilere sahip olduğunu görmek oldukça ilginç aslında.
Geçmişin asla bilinemeyeceğini öne süren görüşlere karşı çıkan bu isim, geleceğin ise tam olarak öngörülebileceğini ifade eden görüşlere de karşı çıkıyor. Buna göre, geçmiş hakkında araştırmalar yaparak, varsayımsal da olsa, bir sonuca varırız, fakat elimizdeki bilgileri sanki bir doğa yasası gibi okuyarak geleceğin nasıl şekilleneceğini bilemeyiz.
Popper’a göre sürekli bir ilerleme olmak zorunda değil. İnsanların çabaları ve emekleri geleceği şekillendirecektir. Bu görüşe katılan Gombrich ise, tarihteki kimi olaylara göndermelerde bulunarak, başka bir niyetle ortaya koyulan bir işin öngörülmedik birçok sonuç doğurabileceğini ve bu sebeple de rasyonel veya irrasyonel her türden eylem ve kararın bizlerin tarih üzerinde bilimsel bir tahmin yapmasını imkansız kıldığını ifade ediyor.
Demokrasi ile buluşan toplumların, kendi kaderlerini çizme yolunda bazen ellerindeki özgürlük sebebiyle bir bilinmezliğe sürüklendiğini ve böylece aslında bir anlamda totaliter toplum anlayışında kendine yer bulan bir diktatörün herkes için karar vermesi mekanizmasına özlem duyduğunu belirten Popper, bu bağlamda söz konusu bilinmezliği ve belirsizliği ortadan kaldıran sol görüşlü toplum tahayyüllerinin de bir nevi din gibi kabul gördüğünün altını çiziyor.
Çevirisi düşündüğümden biraz uzun sürmüş olsa da nihayet epey bir süredir (birkaç yıldır) tamamlamayı umduğum bir işi nihayet sizlere sunabiliyorum.
İkisi de 92 yaşında yaşamını yitiren bu isimleri kendinize örnek almanızı ve uzun yıllar sağlıkla yaşamak için çaba sarf etmenizi gönülden dilerim.
* * *
Çeviri: Ümid Gurbanov
Blog: umidgurbanov.substack.com
Twitter: umidgurbanov
* * *
Twitter: ufaktefekceviri
Patreon: patreon.com/umidgurbanov
Переглядів: 4 945

Відео

Alfred Hitchcock: Sinemada Gerilim Nasıl Yaratılır? (1970)
Переглядів 3,5 тис.9 місяців тому
Amerikan Film Enstitüsü’nün 1970’de hazırladığı seminer kapsamında ağırladığı Alfred Hitchcock, kendisine yöneltilen bir soru üzerine sinemada “gizem” ve “gerilim” arasındaki farka değinerek günümüze dek geçerliliğini koruyan ve sinemacılık ile ilgilenenlerin bir anlamda ders çıkararak aktardığı ünlü “masa ve bomba” örneğini dile getirir. Aşağıya örneğin tam metnini koyacağım için konuyla ilgil...
Andrey Tarkovski: Sanat ve Hayatın Anlamı
Переглядів 7 тис.9 місяців тому
Stalker, Ayna, Solaris gibi filmleriyle tanıdığımız Andrey Tarkovski, sinemada şiirsel anlatının öncülerinden biri olmasının yanında, günümüzde artık neredeyse bir kültür ikonu haline gelerek kendisine özel bir alan ve yer açmayı başarmış sayılı yönetmenlerden biridir. Tarkovski’nin sinemaya ne getirdiği (ve sinemadan ne götürdüğü) oldukça kapsamlı ve derinlikli bir tartışmanın konusu olabilir ...
Rowan Atkinson: Her Şey Hakkında Şaka Yapılabilir! (2022)
Переглядів 3,9 тис.10 місяців тому
Mr. Bean olarak tanıdığımız Rowan Atkinson, sosyal medyada doğrudan kendi düşüncelerini ifade etmese de, katıldığı programlarda veya yaptığı basın açıklamalarında ifade özgürlüğünü sonuna dek savunan ve gerektiği durumlarda bunun için mücadele eden birisi olmuştur daima. 2022’de yayınlanan yeni dizisi için bir televizyon programına konuk olan Atkinson, komedinin sınırları hakkında kendisine sor...
Aldous Huxley: Teknolojinin İktidarı (1961)
Переглядів 4,2 тис.10 місяців тому
Aldous Huxley’nin Cesur Yeni Dünya’sı, hiç kuşku yok ki, distopik romanlar denildiğinde 1984’ten sonra akla ilk gelen eser oluyor. Aslında bakılırsa, Orwell’in 1984’ü günümüzün karanlık dünyasını tahmin etme işinde Cesur Yeni Dünya’dan daha başarısız olsa da, kurguladığı dünyanın keskin hatları, yer yer karikatüre varan sahneleriyle günlük politik iklimde kullanışlı birer imgeye dönüşerek, görm...
Solvay Konferansı (1927)
Переглядів 8 тис.11 місяців тому
Solvay Konferansı ilk defa 1911 yılında düzenlenmiş ve (daha sonra zaman zaman kesintiye uğrasa da) günümüze dek her üç yılda bir dünyanın ileri gelen bilim insanlarını bir araya geitrmeyi başarmıştır. Solvay Konferanslarında fizik ve kimya dallarında çözüme kavuşmamış meseleleri ele alan bilim insanları, kimi zaman kendi görüşlerini ilk defa kamuya açmış, kimi zaman ise ortak bir noktada buluş...
Dino Buzzati: Absürt Bir Öyküyü Yalnızca Somut Bir Dil Makûl ve İnandırıcı Kılabilir! (1962)
Переглядів 3,3 тис.11 місяців тому
Tatar Çölü'nü okuduğum zaman Kafka'da eksikliğini her biçimiyle hissettiğim, tarifi mümkün olmayan o ne idüğü belirsiz derinlikle karşı karşıya kalmıştım. Kafka, öykülerinde beni tutup uçurumun başına götürüyor ve aşağı bakmamı sağlıyordu. Başım dönüyordu boşluğa baktıkça, kafamı çevirmek istiyordum ve bazen midem bulanıyordu, ancak uçurumun ucunda durma halinden öteye geçemiyor, sırtımı döndüğ...
Stanley Kubrick: Evrende Yalnız Değiliz! (1968)
Переглядів 6 тис.11 місяців тому
Stanley Kubrick: Evrende Yalnız Değiliz! (1968)
George Orwell: Seçim Sizin!
Переглядів 12 тис.Рік тому
George Orwell: Seçim Sizin!
Hannah Arendt: Geriye Yalnızca Ana Dil Kalır! (1964)
Переглядів 7 тис.Рік тому
Hannah Arendt: Geriye Yalnızca Ana Dil Kalır! (1964)
Richard Rorty: Can Pragmatism Make People Better Citizens? (1997) | Eng Subs
Переглядів 4 тис.Рік тому
Richard Rorty: Can Pragmatism Make People Better Citizens? (1997) | Eng Subs
Douglas Adams: Dünya Bizim İçin Yapılmış Olmalı!? (2001)
Переглядів 4,1 тис.Рік тому
Douglas Adams: Dünya Bizim İçin Yapılmış Olmalı!? (2001)
Erich Fromm: Man is a freak of nature! (1964)
Переглядів 15 тис.Рік тому
Erich Fromm: Man is a freak of nature! (1964)
Ingeborg Bachmann: Malina Üzerine (1971)
Переглядів 3,9 тис.Рік тому
Ingeborg Bachmann: Malina Üzerine (1971)
Peter Wessel Zapffe: Ölüm, Hiçlik ve Hayatın Anlamı (1990)
Переглядів 24 тис.Рік тому
Peter Wessel Zapffe: Ölüm, Hiçlik ve Hayatın Anlamı (1990)
Carl Sagan Criticizes Star Wars (1978) (Ens Subs)
Переглядів 7 тис.Рік тому
Carl Sagan Criticizes Star Wars (1978) (Ens Subs)
Keiji Nishitani: Martin Heidegger Üzerine
Переглядів 3,1 тис.Рік тому
Keiji Nishitani: Martin Heidegger Üzerine
John Zerzan: Anarko-Primitivizmin Toplumsal Sorunlara Bakışı (2010)
Переглядів 6 тис.Рік тому
John Zerzan: Anarko-Primitivizmin Toplumsal Sorunlara Bakışı (2010)
J. R. R. Tolkien: Yüzüklerin Efendisi Üzerine (1962)
Переглядів 9 тис.Рік тому
J. R. R. Tolkien: Yüzüklerin Efendisi Üzerine (1962)
Naked (1993) - Fragman
Переглядів 12 тис.Рік тому
Naked (1993) - Fragman
Frank Herbert: İktidar, Yozlaşmaya Meyilli İnsanları Cezbeder! (1984)
Переглядів 6 тис.Рік тому
Frank Herbert: İktidar, Yozlaşmaya Meyilli İnsanları Cezbeder! (1984)
Carl Gustav Jung: On the Problem of Being Individual
Переглядів 16 тис.Рік тому
Carl Gustav Jung: On the Problem of Being Individual
Viktor Emil Frankl: İnsan Olmak Ne Demektir?
Переглядів 9 тис.Рік тому
Viktor Emil Frankl: İnsan Olmak Ne Demektir?
Martin Luther King's Last Speech
Переглядів 4,8 тис.Рік тому
Martin Luther King's Last Speech
Jean-Paul Sartre ve Simone de Beauvoir: Kadın Erkek İlişkileri Üzerine
Переглядів 76 тис.Рік тому
Jean-Paul Sartre ve Simone de Beauvoir: Kadın Erkek İlişkileri Üzerine
Michel Foucault: İktidar Üzerine (1981)
Переглядів 12 тис.Рік тому
Michel Foucault: İktidar Üzerine (1981)
Federico Fellini: Televizyonun Sinemaya Etkisi Üzerine
Переглядів 3,8 тис.Рік тому
Federico Fellini: Televizyonun Sinemaya Etkisi Üzerine
Krzysztof Kieślowski: Sinemada Sansür Üzerine (1987)
Переглядів 5 тис.Рік тому
Krzysztof Kieślowski: Sinemada Sansür Üzerine (1987)
Leon Trotsky: Criticism of Stalinism in Mexico (1937) | English Subtitle
Переглядів 12 тис.Рік тому
Leon Trotsky: Criticism of Stalinism in Mexico (1937) | English Subtitle
Stanley Kubrick: On Aliens, Supernatural Powers and Movie Endings | English Subtitles
Переглядів 4,7 тис.Рік тому
Stanley Kubrick: On Aliens, Supernatural Powers and Movie Endings | English Subtitles

КОМЕНТАРІ

  • @NESoynuyom
    @NESoynuyom 21 годину тому

    Teşekkürler çeviri için. O köprüdeki fotoğraflar cidden kötü hissettirdi.

  • @iamokayhuh
    @iamokayhuh День тому

    "bu sorular aklına gelmeyen kişi ruhsuz bir varlıktır." aynı cümleyi kendime söylerdim. insanın düşünceleri konusunda yalnız hissetmemesi güzel bir şey.

  • @sizinicinsizinle6746
    @sizinicinsizinle6746 2 дні тому

    😅👏🌹Mizah müzikle birleşmiş ve ortaya mükemmel bir sahne performansı çıkmış. Victor Borge yaşına rağmen çok iyi performans sergilemiş 👏 Birçok müzik ve mizah sevdalısına ilham olmuş büyük bir değer göçtü gitti 🌹 Mutlaka izleyin derim 😉😎

  • @mayankchauhan7984
    @mayankchauhan7984 3 дні тому

    Anyone from India

  • @rajshekharghorai7163
    @rajshekharghorai7163 3 дні тому

    ❤❤❤

  • @Xmen206
    @Xmen206 3 дні тому

    Gurbanov kardeşim e selam Bu uğraşın sebepli iyi bir kaderin var

  • @Xmen206
    @Xmen206 3 дні тому

    Kesinlikle derin bir düşünce yolu

  • @fatih175
    @fatih175 4 дні тому

    Hz. Che Guevera, Allahin rahmeti seninle olsun. Gerçek bir mücahit, gerçek bir devrimci.

  • @alperdesova9924
    @alperdesova9924 4 дні тому

    Çok doğru söylemiş..., Aynen bu günkü Almanya da olduğu gibi.... Den Menschen fehlt der Mut... STOP ZU SAGEN der dezeitigen Politik

  • @JustinDPiano
    @JustinDPiano 4 дні тому

    42:12

  • @mwake7
    @mwake7 6 днів тому

    I can't breathe for laughing ,😂😂😂

  • @emirhanhosgor5945
    @emirhanhosgor5945 7 днів тому

    Ebru valideni s2m

  • @HokoraYinphine
    @HokoraYinphine 7 днів тому

    ねぎねぎ 草

  • @V2pertoruno3
    @V2pertoruno3 7 днів тому

    Adultere deceptive

  • @bighty54
    @bighty54 7 днів тому

    Genius without any doubt. Very disappointed that he chose to embarass the latecomer. Cheap joke

  • @efaloji1026
    @efaloji1026 8 днів тому

    Türkçeye çeviren zatı muhtereme teşekkürümü sunuyorum. iyi bir iş çıkarmışsınız. özellikle 'Guiseppe Verdi, Joe Green aldı'ya bayıldım.

  • @showeli2190
    @showeli2190 9 днів тому

    41:42 😂😂😂😂😂

  • @rokpodlogar6062
    @rokpodlogar6062 9 днів тому

    what a class act.

  • @showeli2190
    @showeli2190 9 днів тому

    Greatest

  • @hyilgorre
    @hyilgorre 9 днів тому

    Gercekten gelecek yok insan farkina gerçeğe yaklasmali yasantisini gozden gecirmelidir.

  • @user-tc8xd5sw7l
    @user-tc8xd5sw7l 10 днів тому

    Teşekkürler çok kıymetli bir çeviri

  • @janetbergamo7935
    @janetbergamo7935 11 днів тому

    Genius Borge!

  • @nuresley
    @nuresley 11 днів тому

    Tesla nin hakkini caldin. Allahin laneti bu hirsizin ùzerine olsun. #nikolatesla🧡

  • @fatih.C46
    @fatih.C46 11 днів тому

    Maalesef Türk milleti böyledir, yaşarken yerden yere vurur dediğini bırakmaz, sevenler bile sevmeyenlerden çekinip arka durmaz ölünce de seveni sevmeyeni aslında ne büyük adammış kıymetini bilemedik der ölüsünü baş tacı yapar.

  • @davidcharles-williams8575
    @davidcharles-williams8575 11 днів тому

    Outstanding man .

  • @ilse84
    @ilse84 11 днів тому

    Cox gözel multikdir.

  • @vergikacakcs7139
    @vergikacakcs7139 12 днів тому

    try speaking english, eno6ghn with your stupixdnterms

  • @mjoramimi
    @mjoramimi 12 днів тому

    Cok teşekkürler. Ne değerli bu yaptığınız. Var olun!

  • @burakcevher9841
    @burakcevher9841 12 днів тому

    Açıklamada yer alan "bilimsel ve teknolojik gelişmeler" kısmındaki "bilimsel"den kasıt nedir? Evet, devletler ve milyarderler kendi lehlerine teknolojik gelişmeleri kullanırlar. Ancak bilim evrenseldir, dokunulmazdır, kutsaldır.

  • @gauriblomeyer1835
    @gauriblomeyer1835 13 днів тому

    Sorry, sorry music is meant to make us happy in our difficult life and it is not meant for jokes.

  • @marilynlevey3945
    @marilynlevey3945 13 днів тому

    Awesome. 👊👊👊🤣😂❤️

  • @JM-cy3bu
    @JM-cy3bu 13 днів тому

    I just discovered him today 😂😂😂😂❤❤❤

  • @TARIKTANER
    @TARIKTANER 14 днів тому

    Çerviriyi yapanın eline sağlık. Fakat dayı o kadar konuştu cevap tırt...

  • @hugobarrett63
    @hugobarrett63 14 днів тому

    Sonuçta ölüp gittin, çürüyorsun... Nihilism wins 😂

  • @vladam8023
    @vladam8023 14 днів тому

    From all the stand up comedy I’ve seen online. This is the best.

  • @arx3205
    @arx3205 14 днів тому

    Gran pianista y genio del humor elegante e inteligente, gracias Víctor por este ratito de hora y media.

  • @sandramyer7081
    @sandramyer7081 15 днів тому

    Brilliant! Anytime!

  • @sandramyer7081
    @sandramyer7081 15 днів тому

    I watched him in the 50's and still love and his beautiful people that gave him part of his laughing; i never tired of him or his accomplishments- always great for laughing and takes out of my depression, too- i played advanced piano so of his joking around the accompaniment of his reading the music- he was clever and original with a combination of music and comedy - even language- fantastic, always!

  • @sandramyer7081
    @sandramyer7081 15 днів тому

    Hes fantastic and so genius with piano and his comedy- anytime🥰💕

  • @KaanSovietPashaaa
    @KaanSovietPashaaa 15 днів тому

    Saat 12:30 Ve Bunu Dinliyorum 🇷🇺

  • @corvanha1
    @corvanha1 16 днів тому

    Most start with Mozart but no three easy pieces

  • @hmmm5355
    @hmmm5355 17 днів тому

    "Kendisini başkalarından farklı gördüğü için sanatçı olma talihini seçmiş olanlar çok geçmeden şunu fark ederler ki kendilerinin başkalarına benzediğini kabullenmedikçe ne sanatlarını ne de farklılıklarını geliştirebilirler."

  • @user-xf6ce6pe1u
    @user-xf6ce6pe1u 18 днів тому

    Жаль, что не перевода

  • @Bengi440
    @Bengi440 18 днів тому

    Gayet olaylardan başkalarının kötü şekilde yaptıklarından etkileniyorum. :/ kendimizi kandırmak bunlar. Ama hoştur kandıralım.

  • @mustafacopur4717
    @mustafacopur4717 20 днів тому

    Campton reis niye bu kadar sinirli

  • @aliozcanarslanturk2267
    @aliozcanarslanturk2267 21 день тому

    Tesekutler

  • @Exmac
    @Exmac 21 день тому

    Düşüncenin böyle bir karamsar tarafı var inancın aksine gerçekçiliğin huysuz rahatsız yıkıcı tarafından nasibimizi aldık çok şükür.

  • @Virginia-bm6ww
    @Virginia-bm6ww 21 день тому

    I can't stand it. He is so funny

  • @Virginia-bm6ww
    @Virginia-bm6ww 21 день тому

    Oh Lordy I am so glad I can still see this man

  • @Virginia-bm6ww
    @Virginia-bm6ww 21 день тому

    This man was a genius. I watched him years ago on tv. Rolled in the floor